De knie is een gewricht tussen verschillende botstructuren. Het bovenbeen (femur), het scheenbeen (tibia), het kuitbeen (fibula) en de knieschijf (patella). De knie wordt gestrekt door de 4 grote bovenbeenspieren (quadriceps) die aan de voorzijde van het bovenbeen liggen, en gebogen door de hamstrings die aan de achterzijde van het bovenbeen liggen. Aan de binnen- en buitenkant van de knie zijn de buitenste kniebanden (collaterale banden), deze zorgen ervoor dat de knie stabiel is. De knieschijf ligt in de pees die wordt gevormd door de quadriceps, de pees hecht aan op de boven-voorkant van het scheenbeen. Boven de knieschijf heet deze pees quadricepspees, en onder de knieschijf heet deze pees patellapees. Onder de patellapees is een loze ruimte die wordt opgevuld met een vetlichaam (Hoffa). Onder de knieschijf naar boven toe, onder de pees van de quadirceps, ligt een uitloper van het gewrichtskapsel. Wanneer er vocht in het gewricht is, is dat hier het duidelijkst waar te nemen. Tegen de aanhechting van de peesplaat op het scheenbeen en net onder de huid voor de knieschijf bevinden zich slijmbeurzen. Verder is er net onder de knie aan de binnen voorzijde een aanhechting van een groep pezen die vanaf het bekken komen (pes anserinus). Deze genoemde stucturen zijn echografisch goed te bekijken en te beoordelen.
Binnen in de knie vinden we de menisci en de kruisbanden. Echografisch zijn deze wel deels te zien, maar het is niet mogelijk een sluitende diagnose te stellen op het echobeeld alleen. Soms is er wel een duidelijke aanwijzing te vinden voor bijvoorbeeld een scheur in de meniscus, maar dit moet altijd bevestigd worden door middel van bijvoorbeeld een M.R.I.
Meestal vinden wij dat de verschillende blessures een gemeenschappelijke oorzaak hebben. Overbelasting. Overbelasting is een heel breed begrip. Hieronder kun je langdurige overbelasting door zwaar werk of intensief sporten noemen (RSI). Of een kortere overbelasting bij bijvoorbeeld een verhuizing of zwaar tuinwerk. Ook kan vertillen, verstappen of een val de oorzaak zijn van de uiteindelijke knieklachten. In het laatste geval heeft men vaak al direct klachten. In de andere gevallen is er vaak een geleidelijke opbouw van de klachten.
De meest voorkomende aandoeningen:
Peesontsteking – tendinitis
Er kan een ontstekingsbeeld zijn van de quadricepspees of de patellapees, en regelmatig komt een ontsteking voor van de pes anserinus aanhechting voor. Dit kan behandeld worden met een corticosteroïd injectie.
Slijmbeursontsteking – bursitis
Een onsteking van de slijmbeurs wordt ook vaak veroorzaakt door overbelasting of een beschadiging door een val. Dit zorgt er voor dat de wanden van de slijmbeurs verdikt en geirriteerd raken, er is dan vaak ook te veel vocht in de slijmbeurs zelf. De irritatie en de druk van de overvulling is vaak pijnlijk. Dit kan behandeld worden met een corticosteroïd injectie.
Bakers cyste
Bakerse cyste is een cyste in de knieholte. De grootte kan variëren. Een Bakerse cyste kan ontstaan doordat de hoeveelheid gewrichtsvocht toeneemt en daardoor ook de druk in de knie, meestal ten gevolgen van afwijkingen in het gewricht. Een cyste bevat vocht. Vocht beeldt zich er echoarm af. Een cyste is daarom gemakkelijk te onderscheiden van de rest van de weke delen in de knie.
Verkalking in de pees – tendinitis calcarea
Een verkalking in een pees is een resultaat van een zeer langdurige (maanden of zelfs jaren) irritatie of ontsteking van de pees waar de verkalking zich in bevindt. Deze oorspronkelijke irritatie of ontsteking geeft doorgaans weinig tot geen echte klachten, maar wanneer de verkalking in de loop der tijd in omvang toeneemt kan deze meer irritatie gaan veroorzaken met soms uiteindelijk ook een peesontsteking. Het ontstaat van de verkalking heeft niets van doen met de voeding of met botontkalking. Verder zien wij verkalkingen in de pees bij alle volwassen leeftijden wel voorkomen.
Osgood Schlatter
De ziekte van Osgood Schlatter is een verbeningsstoornis op de plaats van de aanhechting van de patellapees aan het scheenbeen. Daar zit bij iedereen een benig botuitsteeksel. Bij pijnklachten door Osgood Schlatter, steekt de bobbel vaak sterker naar buiten. De klachten treden vooral op in de leeftijd van 9 tot 16 jaar en meer bij jongens dan bij meisjes.
Dit gaat vaak vanzelf over op latere leeftijd.
Overbelastingsstrengen in de spier – surmenage laesies
Dit is een minder algemeen bekende, maar in onze praktijk veel gevonden, blessure. Wanneer een spier heftig of langduring wordt overbelast ontstaan er irritaties in de spier, deze irritaties zorgen voor een verminderde functie van de spier waarbij de conditie en kracht van de spier achteruit gaan. Wanneer men die spier toch zodanig belast dat deze afwijking telkens wordt geprikkeld geeft dat pijn. Vaak op het moment zelf maar regelmatig ook pas na de inspanning. Wanneer deze afwijkingen onbehandeld blijven breiden de klachten zich vaak uit in de omliggende spieren en op de lange duur kunnen zich myogolosen (spierverhardingen) vormen. Surmenage laesies zijn echografisch goed zichtbaar te maken. Bij vergelijking met MRI van deze afwijkingen blijkt dat zij daarop niet zichtbaar zijn. De surmenage laesies zijn herkenbaar door de verandering van de normale vezeltekening van de spier. Deze is op de plaats van de laesie wat rommelig getekend ten opzichte van de normale ordelijke structuur. Vaak gaat dit ook gepaard met een verdikking van de spier. Deze plaatsen zijn bij het aandrukken van buitenaf pijnlijk. Deze surmenage laesies laten zich doorgaans met goed succes behandelen door middel van corticoiïd injecties.
Slijtage – artrose
Voor een zo goed mogelijke beoordeling van artrose van het kniegewricht heeft röntgenonderzoek de voorkeur. Met echo is het niet mogelijk het hele gewricht in beeld te krijgen aangezien je met echo niet door bot heen kunt kijken. Wel is het mogelijk een ontsteking van het gewricht op echo waar te nemen. Dit kan door artrose veroorzaakt worden, maar er zijn meerdere mogelijke oorzaken. Ook hier kan een corticosteroïd injectie zinvol zijn om de ontsteking of irritatie tegen te gaan. Het is echter geen oplossing voor de artrose zelf.
